Fizjoterapia uroginekologiczna – jak zostać specjalistą w tej dziedzinie?
Fizjoterapia uroginekologiczna to stosunkowo młoda profesja. Na polskim rynku fizjoterapeutycznym praca przez pochwę i odbyt obecna jest dopiero od 10-15 lat. Na wzrost jej popularności ogromny wpływ miały media społecznościowe, a w szczególności Instagram.
Właśnie w sieci pojawiało się coraz więcej informacji na temat tej profesji, szczególnie kierowanych dla kobiet w ciąży i po porodzie. To wszystko wywołało efekt kuli śniegowej i przerodziło się w modę na fizjoterapię uroginekologiczną. Dlatego w ostatnim czasie coraz więcej fizjoterapeutek chce się tym zajmować. Rodzaj żeński nie jest tu przypadkowy, bo to specjalizacja zdominowana przez kobiety, choć mężczyźni również się tym zajmują. Wynika to z faktu, że to właśnie płeć piękna najczęściej korzysta z usług fizjoterapii uroginekologicznej, a ponieważ jest to praca na okolicach intymnych, to kobietom zdecydowanie łatwiej udać się do fizjoterapeutki niż fizjoterapeuty.
Z jakimi problemami kierują się pacjentki?
Najczęstszymi dysfunkcji uroginekologicznych są:
- nietrzymanie moczu,
- obniżenie narządów rodnych,
- nietrzymanie stolca,
- rozejście spojenia łonowego,
- ból spojenia łonowego,
- problemami z mięśniami prostymi brzucha oraz mięśniami dna miednicy,
- problem z bolesnym miesiączkowaniem
- napięcie mięśni dna miednicy mniejszej
- dysfunkcje pęcherza moczowego
- problemy seksualne,
- rwa kulszowa,
- ból miejsc po cięciu cesarskim i nacięciu krocza.
- Warto zwrócić uwagę, że problem nietrzymania moczu nie wiąże się tylko z wiekiem, ale również może być spowodowany przez wzmożoną aktywność fizyczną lub pojawienie się nowotworu.
Fizjoterapeuta uroginekologiczny może pomóc w poprawie jakości życia i zmniejszeniu ryzyka komplikacji związanych z tymi problemami. W przypadku kobiet w ciąży, fizjoterapeuta uroginekologiczny może pomóc w przygotowaniu organizmu kobiety do porodu i zapobieganiu problemom związanych z rozejściem mięśni w trzecim trymestrze ciąży, a także w po porodzie.
Wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego może być również wskazana w przypadku osób prowadzących aktywny tryb życia, które chcą uniknąć urazów lub kontuzji w obrębie miednicy mniejszej. Wizyta ta może również pomóc w przypadku bólu kręgosłupa związanego z dysfunkcjami narządów miednicy mniejszej i wewnętrznych tkanek.
A może interesuje Cię fizjoterapia pediatryczna? Przeczytaj nasz artykuł!
Na czym polega fizjoterapia uroginekologiczna?
Fizjoterapia uroginekologiczna to forma terapii, która skupia się na badaniu i leczeniu problemów związanych z układem miednicy u kobiet. Terapia opiera się na połączeniu wiedzy z dziedziny fizjoterapii oraz uroginekologii i jest wykonywana przez fizjoterapeutów uroginekologicznych.
Podczas wizyty fizjoterapeuta skupia się na badaniu okolicy kości krzyżowej, mięśni prostych brzucha, stawów biodrowych, klatki piersiowej oraz spojenia łonowego. Ponadto, badane są także mięśnie pochwy i dna miednicy.
Fizjoterapeuta uroginekologiczny pomoże przygotować pacjentkę do zaplanowanej operacji uroginekologicznej. Ponadto, pacjentka uczy się świadomości własnego ciała, aby problemy ginekologiczne nie nawracały.
Fizjoterapia uroginekologiczna jest pomocna dla kobiet w różnym wieku, które borykają się z problemami ginekologicznymi, takimi jak bolesne miesiączki, nietrzymanie moczu czy inne problemy związane z mięśniami dna miednicy. Współpraca z fizjoterapeutą uroginekologicznym może znacznie poprawić komfort życia pacjentek oraz pomóc w leczeniu problemów uroginekologicznych.
Jak wygląda wizyta?
- Wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego zaczyna się od wywiadu medycznego, który ma na celu uzyskanie dokładnych informacji na temat problemów, z którymi pacjentka się boryka. Fizjoterapeuta zada szereg pytań, aby lepiej zrozumieć historię medyczną pacjentki, dotychczasowe leczenie oraz obecne objawy. Mogą to być pytania na temat ciąży, porodu, innych schorzeń, a także na temat codziennego trybu życia.
- Następnie fizjoterapeuta przeprowadza badanie fizykalne (badanie per vaginam lub badanie per rectum), które pomogą w ustaleniu dokładnej przyczyny problemów uroginekologicznych. Fizjoterapeuta bada palpacyjnie wewnętrzne tkanki, co pomaga w postawieniu lepszej diagnozy. Jest to w pełni zgodne z etyką zawodową oraz wymaganiami dotyczącymi prywatności pacjentki. Badanie może obejmować ocenę mięśni dna miednicy, narządów płciowych, brzucha, pleców i bioder. W zależności od potrzeb, fizjoterapeuta może przeprowadzić również badanie wewnętrzne.
- W czasie ciąży fizjoterapia uroginekologiczna może ułatwić przebieg porodu, a także pomóc szybciej wrócić do dobrego samopoczucia po cesarskim cięciu lub po porodzie siłami natury. W takim przypadku spojrzenie na organizm kobiety okiem fizjoterapeuty ma realny wpływ na poprawę jakości życia pacjentki. Jednak przed rozpoczęciem terapii uroginekologicznej konieczna jest zgoda lekarza ginekologa, gdy występuje ryzyko komplikacji u kobiet w ciąży.
- Na podstawie zebranych informacji fizjoterapeuta opracowuje plan terapii, który może obejmować ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy, techniki relaksacyjne, masaż, biofeedback lub elektrostymulację. Fizjoterapeuta może również zalecić zmiany w stylu życia, w tym w diecie, nawykach defekacyjnych i piciu.
Wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego jest zwykle bezbolesna i komfortowa dla pacjentki. Ważne jest, aby pacjentka czuła się swobodnie i była w stanie otwarcie rozmawiać o swoich problemach. Fizjoterapeuta uroginekologiczny jest wysoko wykwalifikowanym specjalistą, który może pomóc w leczeniu wielu problemów związanych z mięśniami dna miednicy i narządami płciowymi u kobiet.
Zobacz, jakie specjalizacje fizjoterapia uwzględnia w swojej dziedzinie!
Wywiad w fizjoterapii uroginekologicznej
W fizjoterapii uroginekologicznej dużo jest pytań subiektywnych. Na przykład prędkość oddawania moczu czy jego objętość. Ta same liczby dla różnych osób mogą oznaczać zupełnie co innego. - Dlatego ja bardzo często każę swoim pacjentkom prowadzić dzienniczki mikcji, które pozwalają mi bardziej precyzyjnie określić stan ich zdrowia na podstawie liczb - przyznaje Joanna Wróblewska. Dość subiektywne są również badania uroginekologiczne. - Siłę mięśniową oceniam najczęściej przez palpację. Jest oczywiście schemat PERFECT, ale tak naprawdę każdy fizjo ma inne czucie - dodaje Joanna Wróblewska. Dlatego bardzo istotnym aspektem leczenia w fizjoterapii uroginekologicznej jest szczegółowy wywiad z pacjentem.
By ułatwić codzienną pracę fizjoterapeutów uroginekologicznych w RSQ Physio, jako jedni z pierwszych na rynku, we współpracy z fizjoterapeutkami stworzyliśmy specjalną kartę uroginekologiczną, która pomoże Ci w codziennej pracy.
Fizjoterapia uroginekologiczna - jakimi problemami zdrowotnymi się nie zajmuje?
- Ostre stany zapalne: Jeśli pacjentka ma ostre stany zapalne w okolicy miednicy lub dróg moczowych, wówczas fizjoterapia może nie być wskazana. W takim przypadku konieczne jest leczenie przyczyny stanu zapalnego przed podjęciem jakiejkolwiek terapii fizjoterapeutycznej.
- Nieleczone choroby: Jeśli pacjentka ma nieleczone choroby lub problemy zdrowotne, takie jak choroby serca, problemy z krążeniem lub choroby onkologiczne, wtedy konieczna jest najpierw konsultacja z lekarzem.
- Ciąża z powikłaniami: Jeśli pacjentka jest w ciąży i ma powikłania, takie jak nadciśnienie, przedwczesny poród lub problemy z płodem, fizjoterapia uroginekologiczna może zostać wprowadzona tylko za zgodą lekarza prowadzącego.
Jak zostać fizjoterapeutką uroginekologiczną?
KIF (Krajowa Izba Fizjoterapeutów) wydała rozporządzenie, że każda osoba kończąca studia fizjoterapeutyczne może zostać fizjo uroginekologicznym. W rzeczywistości jest to jednak praktycznie niemożliwe. - W trakcie studiów uczono mnie jedynie masażu kobiet w ciąży. To zdecydowanie za mało. Trzeba korzystać z dodatkowych kursów, aby zajmować się fizjoterapią uroginekologiczną - uważa Joanna Wróblewska, fizjoterapeutka uroginekologiczna i właścicielka gabinetu w Złotowie. A takie dodatkowe kursy do najtańszych nie należą.
PTUG (Polskie Towarzystwo Uroginekologiczne) rekomenduje kursy, których koszt wynosi około 7000 zł. Kurs obejmuje pięć zjazdów oraz egzamin. Znana w świecie uroginekologicznym fundacja Aenon poleca z kolei 4-dniowy kurs, który kosztuje około 5000 zł. Ceny są bardzo zróżnicowane, ale i tak największym problemem jest dostępność. - Często trzeba swoje poczekać i liczyć, że uda się dostać choćby z listy rezerwowej. Rynek kursów dla fizjo uroginekologicznych cały czas się poszerza, ale wciąż jest zdecydowanie mniejszy niż popyt - mówi Joanna Wróblewska. Miejsca na szkolenia u cenionej położnej Izabeli Dembińskiej wyprzedają się w kilka minut. Trzeba czekać przed ekranem monitora i odświeżać jakby zamawiało się bilety na koncert Justina Biebera czy turniej tenisowy na kortach Rolanda Garrosa.
Zobacz także nasz artykuł o tym czym jest fizjoterapia pediatryczna i jak prężnie zaczyna się rozwijać!
Jak szkolić się w zakresie fizjoterapii uroginekologicznej?
Kolejne kursy są nieodłącznym elementem pracy każdego fizjoterapeuty i fizjoterapeutki, ale szczególnie istotne są właśnie w obszarze fizjoterapii uroginekologicznej, która jest stosunkowo młodą dziedziną, ale za to bardzo obszerną. - Każdy kurs to ogromna kopalnia wiedzy. Czasem mam nawet wrażenie, że im więcej się uczę, tym mniej wiem. Dlatego po każdym kursie potrzebuję chwilę wyciszenia, aby przyswoić sobie pozyskaną wiedzę. Po chwili jednak szukam kolejnych szkoleń, bo chcę być jak najlepiej wykwalifikowaną, by móc optymalnie pomagać moim pacjentkom - przyznaje Joanna Wróblewska. Dodatkową zaletą kursów jest możliwość spotkania innych fizjoterapeutek działających w obszarze uroginekologii i nawiązania bardzo ciekawych znajomości.
W Internecie jest bardzo duży natłok wszystkich informacji dotyczących szkoleń w zakresie fizjoterapii uroginekologicznej czy urządzeń, z których warto korzystać, gdy posiada się własny gabinet. - Samemu bardzo ciężko filtrować te wszystkie informacje. Ja w tym zakresie pełnymi garściami czerpie ze znajomości nawiązanych podczas szkoleń. Tam złapałam mnóstwo kontaktów i poznałam wiele koleżanek, z którymi obecnie wymieniam się doświadczeniami na temat metod leczenia, sprzętów czy kolejnych kursów - nie ukrywa Joanna Wróblewska. Wiele fizjoterapeutek podziela to zdanie i przyznaje, że nawiązanie kontaktów bardzo pomaga w dalszym rozwoju zawodowym.
Jak złapać kontakt z pacjentami?
Umiejętne podejście do pacjentów jest kluczowe dla dalszych losów leczenia. To zdanie dotyczy wszystkich fizjoterapeutów, ale w fizjoterapii uroginekologicznej jest wyjątkowo ważne, bo przecież nie da się pomóc swoim pacjentom bez szczerego podejścia do bardzo intymnych tematów, jak choćby życie seksualne. - Gdybym po studiach zaczynała od razu od fizjoterapii uroginekologicznej, to byłoby mi zdecydowanie trudniej pod względem podejścia do pacjentki. Ja akurat jestem gadułą i to ułatwia mi złapanie kontaktu nawet z tymi bardziej wstydliwymi osobami - mówi Joanna Wróblewska. Te bardziej wstydliwe osoby, to najczęściej osoby starsze. Młodsze pokolenie jest bardziej otwarte i łatwiej przychodzi im rozmowa na intymne tematy.
Empatia, otwartość i odwaga to najważniejsze cechy, które powinna posiadać osoba, która chce zostać fizjoterapeutką uroginekologiczną. - Poczucie odpowiedniego flow z pacjentką powoduje, że moje przekonanie do niesienia jej pomocy zdecydowanie rośnie. Gdy tego brakuje, to wiem, że będzie zdecydowanie trudniej. Wzajemne otwarcie i aspekt psychologiczny są bardzo istotne - zapewnia Joanna Wróblewska.